Koffie gezond of ongezond? Het antwoord van een liefhebber

Is koffie nu wel of niet goed voor je gezondheid? Die vraag blijft de gemoederen bezig houden. Deze week stond op NU.nl met het bericht: ‘Vijf koppen koffie per dag is goed voor het hart’. Muziek in de oren van een koffieliefhebber als ikzelf.

In dit geval zou het blijken uit onderzoek van een ziekenhuis in Seoul. Eind februari was er ook al goed nieuws over koffie, het AD berichtte dat een commissie van de Amerikaanse overheid het gezondheidsadvies voor het land had aangepast en daarin zijn de strenge adviezen voor koffie versoepelt. Ook zij geven aan de vijf koppen goed zijn, het vermindert de kans op diabetes 2 en hartziektes. Kom maar door met die koffie zou je zeggen.

Cafeïne
Toch doen er ook veel verhalen de ronde over slechte effecten van koffie op onze gezondheid. De nadruk bij deze berichten ligt meestal op de cafeïne in de koffie. Het zou bijvoorbeeld voor vermoeidheid zorgen, onze bloedsuikerspiegel ontregelen en juist verantwoordelijk zijn voor een toename van hart- en vaatziekten. Euh…volgt u het nog? Oh, en dan vergeet ik bijna nog stress en angststoornissen. Je zou er bang van worden. Wie moet je geloven?

Oude, hardnekkige wijsheden over koffie
Feit is dat veel verhalen voortkomen uit oude en vaak slecht uitgevoerde onderzoeken die een eigen leven zijn gaan leiden. Denk bijvoorbeeld aan ‘koffie werkt vochtafdrijvend’. Dat is inmiddels al lang achterhaald, maar deze ‘wijsheid’ wordt nog dagelijks door velen verkondigd. Aan de andere kant wordt koffie soms beschreven als een soort wondermiddel dat goed is tegen elke denkbare ziekte. Dat is vast ook niet waar. Waar je goed op moet letten bij dit soort onderzoeken, is waar men in het bijzonder op heeft gelet en wie de afzender is. Zo wordt zo’n ‘onderzoek’ nog wel eens gebruikt om een product te promoten en zit de industrie er zelf achter. The devil is in de details.

Het voedingscentrum over koffie
Maar goed, wat is nu wijsheid? Ons eigen Nederlandse Voedingscentrum stelt het volgende: "Koffie levert vocht aan je lichaam. Koffie zonder suiker en melk bevat geen calorieën, en past daarom in een gezond eetpatroon.” Maar het Voedingscentrum wijst ook op de risico’s van cafeïne. Zij adviseren het bij zo’n vier koppen koffie per dag te houden en dat geldt alleen voor mensen die geen overgevoeligheid voor het stofje hebben. Als je gevoelig bent voor cafeïne, zou ik sowieso niet aan koffie beginnen, maar dat terzijde.

Een genuanceerde visie op koffie
Tijdens mijn speurtocht naar een antwoord, kwam ik tot de ontdekking dat het onderzoeken van de effecten van koffie op onze gezondheid al wel net zo verslavend lijkt te zijn dan de koffie zelf. Na een paar uur, en meerdere koppen koffie, zie ik door de bomen het bos ook niet meer. Uiteindelijk kom ik op een blog in NRC.Next uit. Daar komt medisch wetenschapsredacteur Wim Kohler aan het woord. Hij stelt dat koffie goed is voor de geest. Dat het niet slecht, maar ook niet heel goed voor het lichaam is. Dat het effect op de cholesterol afhankelijk is van de zetmethode en het van je genen afhangt hoe sterk het effect van koffie op je nachtrust is. Klink mij betrouwbaar en nuchter in de oren.

Dus…
Als liefhebber van koffie ben ik wel eens bang dat het over tien jaar ineens blijkt dat koffie heel slecht is, net zoals roken. Daarvan beweerde zogenaamde deskundigen vroeger ook dat het gezond was. Zeker weten doe ik het niet, maar ik hoop van harte dat ik me op dit punt zorgen maak om niks. En voor nu? Mijn advies is, geniet van je koffie, maar drink met mate.

----

Over Dik Nagtegaal
 “Oooh die geur van verse koffie”. Dik is een liefhebber. Niet alleen het drinken van koffie, espresso, cappuccino, macchiato of cortoda, maar ook van alles er omheen. Mooie kopjes, machines, gezellige koffiecafés. Hij deelt zijn passie op: vanallesoverkoffie.com.