Luidsprekervermogen - de zin en onzin
Hoe zit het met de vermogen, wattageen harde klanken bij je luidspreker?
Zin en onzin over 500 Watt opje boxen
3 juni 2009 door Paul Gersen
Je hoort het wel eens op verjaardagen of in de kroeg: "Ik heb nieuwe boxen gekochtvan 500 Watt. Deze gaan veel harder dan de vorige!" Het klinkt heel plausibel: meervermogen is een harder geluid. Maar is dit ook werkelijk waar? BesteProduct.nl geeftmet hulp van speaker-expert Ruud Jansen antwoord op de belangrijkste vragen.
Ik heb luidsprekers gekocht met een hoog aantal Watt. Betekent dit automatischdat ze heel hard gaan?
Nee, dat klopt niet. Het is een valkuil waar veel mensen in trappen. Het aantalWatt van je boxen is geen kwaliteitscriterium en zegt niets over hoe luid ze kunnen,zo stelt Ruud Jansen van Speakerland.nl."Er wordt nogal veel aandacht besteed aan Wattage bij boxen en fabrikanten vindenhet handig dat dáár de aandacht ligt: hoe meer, hoe beter. Bedenk echter als koperdat een luidspreker zelf geen geluidssignaal produceert: dat doet de randapparatuur.Je boxen geven het geluid alleen door en hebben zelf helemaal geen vermogen, alleenbelastbaarheid."
Maar wat betekent het aantal Watt dan wel?
Het wattage van een luidsprekerbox geeft aan hoeveel elektrisch vermogen hij kanverwerken zonder door te branden. De versterker moet dat vermogen dan wel onvervormdkunnen afleveren. Dat gaat nog wel eens fout als de versterker heel hard wordt gezet:hij kan dan instabiel worden en gaan vervormen. Deze vervorming (clipping genoemd)is heel schadelijk voor de luidspreker, want hierdoor kan de tweeter (de speakervoor de hoge tonen) beschadigen. Dat is de reden waarom de kwaliteit van de versterkerbelangrijk is. Jansen: "Daarom is het slim om een relatief zware versterker op jeboxen aan te sluiten, dan heb je veel minder kans op clipping."
Aha, het draait dus om de versterker. Maar wat is dan het verschil tussen 100Watt en 500 Watt bij je boxen?
Ruud Jansen: "Het aantal Watt dat je luidsprekers aan kan, wordt steeds hoger, maarerg veel heb je er niet aan. Het rendement - hoeveel geluid produceert de luidsprekerper Watt - bepaalt uiteindelijk wat er met dat vermogen gedaan wordt. De cijfersdie opgegeven worden, zijn bijna ridicuul te noemen. Vergelijk het met het aantalmegapixels bij een digitale camera. Dat gaat ook steeds hoger, maar wat heb je eraan? En als je een slechte lens hebt, maak je slechte fotos. Dat geldt ook voorluidsprekers in combinatie met de versterker." Het verschil tussen 200 Watt en 300Watt is nauwelijks te horen, omdat het een logaritmische schaal is. Een voorbeeld:een luidspreker van 100 Watt gaat twee keer zo hard als een luidspreker van 10 Watt;een luidspreker van 1000 Watt, twee keer zo luid als een van 100 Watt.
Draait het alleen om de elektrische belastbaarheid?
Er is ook nog iets als mechanische belastbaarheid en dat hangt samen met de bewegingvan de conussen in de luidsprekers. Deze zetten het elektronische signaal om ingeluid. "Dat vergt wel een en ander van de conus", weet Jansen. "Haal de kap maareens van je boxen af en zet het geluid hard. Je ziet de conussen bewegen. Vraagje te veel van je luidsprekers, dan kunnen deze los scheuren. Eigenlijk geldt: hoegroter de conus, hoe meer lucht hij kan verplaatsen -en hoe meer geluidsdruk. Ditbepaalt hoeveel hij belast kan worden bij de lage tonen."
En wat betekent dit allemaal voor mijn luidsprekers in de huiskamer?
Jansen: "Als je in de woonkamer lekker naar muziek wilt luisteren, heb je helemaalniet zoveel Watt nodig. Niet qua vermogen van je versterker en ook niet qua belastbaarheidvan je luidsprekers. Als je versterker 5 Watt geeft, kun je al goed luisteren. Jeboxen stralen dan al 88 tot 90 dB uit naar de luisterplek, ongeveer evenveel alseen menselijke schreeuw. Dat betekent voor de omvang van de speaker dat deze ongeveer17 tot 18 cm moet zijn. Dat is minimaal noodzakelijk voor goed geluid in de bassen."