Laptops & Notebooks:woorden- en begrippenlijst

Afkortingen en begrippen uit de wereld van notebooks

16 januari 2009 door de redactie

Specificaties

Een onderzoekje voordat je een laptop gaat kopen loont vaak de moeite en kan teleurstellingvoorkomen. Maar het wordt er niet makkelijker op als de eigenschappen van een apparaatin onduidelijke afkortingen worden weergegeven. Daarom een korte woordenlijst waarinde meest voorkomende begrippen worden uitgelegd:

• HDD: Hard Disk Drive, oftewel de harde schijf. Hierop worden allegegevens van de computer opgeslagen en bewaard. De grootte van de schijf wordt meestalgemeten in Gigabytes (GB). Voor de huidige laptops is 40GB een beetje het minimumterwijl sommige laptops de 1 terrabyte (1024GB) al grens al hebben overschreden.80GB is meer dan genoeg voor de gemiddelde gebruiker. Het aantal rotaties van deschijf per minuut (rpm) wordt vaak vermeld om aan te geven hoe snel de harde schijfgegevens opslaat en weer leest. Harde schijven in laptops draaien over het algemeenmet 5400rpm, minder snel dan die van een pc.
  
  
• SSD: Solid State Disk wordt sinds kort gebruikt in sommige laptopsin plaats van een HDD. SSD slaat ook gegevens op, maar is een andere techniek zonderdraaiende of bewegende delen. Daarom is een SSD duurzamer, sneller en gebruikt inlaptops veel minder stroom. Nadeel is dat de opslagcapaciteit nog vrij klein isvergeleken met HDD en dat ze enorm duur zijn.

• CPU: De Central Processor Unit is het hart van de laptop. De chipmaakt miljoenen berekeningen per seconde om ervoor te zorgen dat de programma’ssoepel lopen. Nieuwe chips zijn niet alleen sneller, of kunnen beter meerdere programma’stegelijk draaien, maar gaan ook zuiniger met energie om. De snelheid van CPU’s wordtaangegeven in Gigahertz (GHz). 1,4GHz is voldoende om Word te gebruiken en op hetweb te surfen. Voor het veel zwaardere werk op laptops zijn 3GHz processors beschikbaar.De snelheid van de CPU is voor een groot deel bepalend voor de prijs van de laptop.Hoe sneller, hoe duurder uiteraard.
  
  
• GPU: De Graphic Processing Unit is de chip die verantwoordelijkis voor de grafische weergave. Films kijken lukt in praktisch alle gevallen, ookmet de mindere ‘integrated’ videokaarten die in het moederbord zijn verwerkt. Voordeelis dat deze zuiniger omspringen met de accustroom. Voor mooie games of andere zwareprogramma’s, zoals filmmontage, is een aparte ‘dedicated’ videokaart nodig. Maakdeze keuze bij aankoop van de laptop, want daarna kan hij niet ge-upgrade worden.
  
  
• RAM: Random Access Memory wordt ook aangeduid als werkgeheugen.Het geheugen wordt niet gebruikt als opslag, zoals bij de harde schijf. De groottevan de RAM bepaalt hoeveel data beschikbaar is voor de CPU. Kort gezegd: hoe meerRAM, hoe beter de computer werkt. Voor het bewerken van Word-documenten is 256MBvoldoende. Windows Vista vraagt al snel 1024MB, terwijl voor het zwaardere werklaptops met 2048MB RAM beschikbaar zijn.

Aansluitingen:

• USB:Universal Serial Bus is een standaard als het gaat om het overdragen van gegevens.De rechthoekige ‘USB-A’ plugs zijn onmisbaar in een laptop en kunnen een grotehoeveelheid apparaten verbinden met het apparaat. Van muizen en toetsenborden, totcamera’s en telefoons en geheugensticks of externe harde schijven. Nieuwe laptopszijn tegenwoordig standaard uitgerust met de snellere USB 2.0. Door de grote verscheidenheidaan apparaten die gebruik maken van USB zijn twee aansluitingen op je laptop wataan de magere kant.
  
  
• VGA-poort: Video Graphics Array is nog altijd de standaard voorcomputerbeeldschermen. Een VGA-poort in de laptop biedt de mogelijkheid een extracomputerbeeldscherm op het apparaat aan te sluiten.
  
  
• Firewire:Een verbinding die hetzelfde doet als USB, maar minder wijdverspreid is. Firewireis beter geschikt om snel grote hoeveelheden data over te zetten en wordt voornamelijkgebruikt op videocamera’s of grote harde schijven. Daarom is een firewire-aansluitingvoornamelijk te vinden op multimedialaptops.
  
  
• S-Video: De ‘Separate Video’ aansluiting dient om een televisieaan te sluiten op de laptop, handig voor bijvoorbeeld films kijken. Geluid gaatechter niet via een S-video kabel, dus daar is een apart kabeltje voor nodig. DeS-Video aansluiting past met een verloopstukje ook op de scart-aansluiting van detv.
  
  
• HDMI:De High-Definition Multimedia Interface is alleen te vinden op de nieuwe, beterelaptop. HDMI wordt gebruikt om een digitaal signaal, meestal beeld of geluid, ongecomprimeerddoor te sturen. Nieuwe HD-tv’s, zoals LCD of plasma hebben een HDMI-aansluiting.Zo levert de laptop zeer hoge kwaliteit films op de nieuwe beeldbuis.
  
  
• WiFi: Wireless Fidelity is de standaard voor draadloos ethernet.Razendsnel internet, maar dan zonder snoer. Niet alleen draadloze netwerken thuis,maar ook op kantoor of in een café. Je moet in de buurt zijn van een draadloos modem,en meestal heb je een wachtwoord nodig om gebruik te kunnen maken van het netwerk.De toevoeging 802.11 b/g/n zegt iets over de frequentie en maximale snelheid. De‘b’ is een verouderde standaard die nauwelijks nog gebruikt wordt. De ‘g’ is tegenwoordigde meest voorkomende variant, en gaat tot 54 Mbps. De ‘n’ standaard is nog in ontwikkeling,en moet in de toekomst tien keer sneller worden dan de ‘g’ standaard.
  
  
• Bluetooth: Steeds meer apparaten maken gebruik van Bluetooth, eensignaal om draadloos gegevens over te zenden. Het heeft praktisch dezelfde voordelenals USB, maar dan zonder kabels en snoeren. Zo werken veel draadloze toetsenbordenen muizen met Bluetooth, kan je moeiteloos gegevens ontvangen en versturen naarje mobiel of heb je geen stekkers meer nodig om foto’s van de digitale camera tehalen. Mits die apparaten natuurlijk ook Bluetooth hebben.
  
  
• Expresscard: De ExpressCard gleuf is geen standaard op laptops,maar kan wel net zo handig zijn als USB. Voor de gleuf, van 54 of 34mm breed eneen halve centimeter dik, zijn tal van verschillende Xpresscards beschikbaar omde functionaliteit van de laptop mee uit te breiden. Van geluids- en videokaartentot tv-tuners, en modems voor draadloos internet of extra harde schijven. Het voordeelis dat de kaarten voor een groot deel verdwijnen in de behuizing en zo één wordenmet de laptop. Dat scheelt gehannes met snoeren of uitstekende apparaatjes.