Objectieven test: hoe doet BesteProduct het? [informatie]

Via welke procedure testen wij objectieven?

BesteProduct test objectieven volgens een vaste procedure en maakt daarvervolgens een mooi samenvattend filmpje van. Maar het gaat uiteindelijk om de prakijk.In dit artikel bespreken we onze testmethode en wat het resultaat betekent als jedaadwerkelijk gaat fotograferen.

Wat is autofocus?
De autofocus is de automatische scherpstelling van een objectief. De autofocus vaneen camera moet snel en correct werken. Het autofocussysteem van een spiegelreflexcamera heeft een bepaald minimumcontrast nodig om scherp te kunnen stellen. En er moet voldoende licht zijn. Ishet contrast te laag of is er te weinig licht dan gaat de camera 'pendelen'. De camera probeert dan scherp te stellen, maarde scherpstelinrichting van het objectief maakt één of meer slagen van oneindignaar dichtbij voordat op het voorwerp scherpgesteld is. En dat duurt dus langer.

Naast de camera speelt ook het objectief een grote rol in de autofocusprestaties.Door het inbouwen van de AF aandrijving in het objectief wordt een snelheidswinstgeboekt. Een lichtsterk f/2.0 objectief zal in het algemeen bij weinig licht snellerscherp kunnen stellen dan bijvoorbeeld een f/5.6 objectief.

Hoe testen wij de autofocus?
Bij de AF-testen gebruiken we het centrale AF-punt. De AF staat ingesteld op singlemode. Als eerste wordt de ontspanvertraging van de testcamera bepaald. Op de PCis een programma geopend met een digitale tijdaanwijzing waarop de camera gerichtstaat. Tegelijkertijd wordt de sluiter en de lopende klok geactiveerd. De autofocusvan de camera is hierbij uitgeschakeld en op het PC scherm is al scherpgesteld.De tijd die de opname kost is de ontspanvertraging. Dit wordt tien keer herhaaldom een betrouwbaar gemiddelde te bepalen. Bij deze berekening van het gemiddeldeworden de uitschieters, indien ze er zijn, niet meegenomen. Daarna wordt deze procedureherhaald waarbij het objectief eerst scherpgesteld wordt op 15 meter. De camerawordt vervolgens gericht maar nog niet scherpgesteld op het PC scherm, de afstandvan camera tot scherm bedraagt 1,5 meter. Vervolgens worden ontspanknop en tijdklokop de PC tegelijkertijd geactiveerd. Ook deze test wordt minimaal tien keer uitgevoerden het gemiddelde wordt uitgerekend. Deze waarde minus de eerder bepaalde waardeis de AF snelheid van het objectief.

De praktijk
Bij een aantal fotografietakken is de snelheid van het autofocussysteem belangrijk.Een voorbeeld hiervan is autosport. Een camera met een snel autofocussysteem incombinatie met een 'snel' objectief krijgt dan de voorkeur. Tevens moet je als fotograafweten welke AF punt het meest geschikt is. Wij testen de autofocusprestaties insingle mode, uitkomsten in de continuous mode kunnen anders zijn.

Wat is beeldstabilisatie?
Om een scherpe foto te krijgen moet de camera voldoende stil gehouden worden. Vanoudsher is er de regel dat je bij een objectief van 50 mm nog met 1/50 seconde uitde hand kunt fotograferen. Dat verschilt natuurlijk per persoon: de ene fotograafheeft een vastere hand dan de andere. Met beeldstabilisatie kun je een langere sluitertijdgebruiken zonder dat je bewegingsonscherpte krijgt. Stel dat een beeldstabilisatiesysteem2 stops winst geeft, d dan zou je dus bij een objectief van 50 mm met een belichtingstijdvan 1/13 uit de hand nog een grote kans op een scherpe foto hebben.

Hoe test BesteProduct de beeldstabilisatie?
Een voorwerp op een afstand van 10 meter wordt twintig keer gefotografeerd met sluitertijdenvariërend van 1/6 seconde tot 1/200 seconde. Het object wordt op de gevoelige plaatgezet met en zonder beeldstabilisatie. Vervolgens bekijken we hoeveel opnamen scherpzijn en zetten dat tegen elkaar af.

De praktijk
De fabrikanten geven op dit moment aan dat de winst 3 of 4 stops bedraagt wanneerje gebruik maakt van beeldstabilisatie. Uit onze testervaringen blijkt dat die claimmin of meer klopt. Goede cameratechniek is echter minstens zo belangrijk. Daarondervallen onder andere: Goed staan, op het juiste moment adem halen, goed uitgerustzijn, de camera op de juiste manier vasthouden en de ontspanknop rustig indrukken.
Belangrijk: beeldstabilisatie helpt niet bij bewegendevoorwerpen.

Wat is lichtafval?
Foto's gemaakt van egale vlakken, bijvoorbeeld een lucht, kunnen donkere hoekenoftewel lichtafval vertonen.

Hoe testen we lichtafval?
We fotograferen een egaal verlichte wand waarbij voor het objectief een glazen opaalplaatgehouden wordt. De bestanden worden vervolgens uitgelezen door het testprogrammaImatest en de verkregen waarden worden gebruikt om de grafiek te maken. De lichtafvalwordt uitgedrukt in stops en is het verschil van helderheid tussen het centrum enhet gemiddelde van de 4 hoeken.

Lichtafval: de praktijk
In het algemeen wordt gesteld dat een lichtafvalvan minder dan 0,6 stops niet meer relevant is. Fotografeer je echter bijvoorbeeldeen egaal verlichte muur dan zal je zelfs een lichtafval van 0,3 stops zien. Dezeis echter zelden storend. Sterker nog, een landschapsfoto met een strak blauwe luchtzonder lichtafval vinden sommige mensen minder mooi of minder natuurlijk dan diezelfdelucht met (geringe) lichtafval.

Wat is overstraling?
Overstraling kan optreden bij een sterke lichtbron die het objectief inschijnt.Dat kan zijn de zon of een spot bij een toneelvoorstelling. Bij overstraling bereiktniet al het licht rechtstreeks de beeldchip maar wordt voor een deel gereflecteerddoor de verschillende lenselementen. Er kunnen diafragmavlekken en spookbeeldenontstaan en het beeld kan zachter worden.

Hoe testen we overstraling?
Tegen een zwarte achtergrond wordt een bouwlamp gefotografeerd. Door de gekozencombinatie van sluitertijd, diafragma en lichtgevoeligheid wordt de bouwlamp nauwelijksoverbelicht. Het diafragma kan van invloed zijn op de overstraling, bij onze testopzetis deze ingesteld op f/5.0. Overstraling is niet softwarematig te corrigeren. Vanbelang is dat je je objectief op dit punt goed kent zodat je weet of je wel of juistniet met tegenlicht kan fotograferen. Door vingerafdrukken of het gebruik van eenfilter kan overstraling heel sterk toenemen. Een zonnekap kan overstraling doorlichtbronnen buiten het beeldveld verminderen.

Wat is chromatische aberratie?
Bij een scherpe overgang van licht naar donker kan aan de rand van de foto chromatischeaberratie ontstaan. Dit verschijnsel is te herkennen aan paarsige randjes aan deene kant en groenige randjes aan de andere kant van een licht-donker overgang. Metname groothoekobjectieven kunnen in de hoeken hier gevoelig voor zijn. Deze lensfoutontstaat doordat verschillende kleuren licht niet op dezelfde manier in het objectiefgebroken worden.

Hoe testen we chromatische aberratie?
Speciale testkaarten die bevestigd zijn aan de testwand worden gefotografeerd bijverschillende diafragma's en vervolgens uitgelezen met Imatest. De waarden van chromatischeaberratie in de hoeken worden vervolgens per diafragma (en per brandpuntsafstandin het geval van een zoomlens) berekend en gebruikt om een grafiek te maken.Bijeen RAW bestand kan de chromatische aberratie goed gecorrigeerd worden met RAW programma'szoals Lightroom en Aperture.

Scherpte
De scherpte-indruk die we van een foto krijgen wordt bepaald door het scheidendvermogen en het contrast. Het scheidend vermogen wordt hier uitgedrukt in lijnen/sensorhoogteen geeft aan hoeveel details weergegeven kunnen worden. De hoogte ervan wordt bepaalddoor het aantal beeldpixels en de kwaliteit van het objectief. De term 'scheidendvermogen/sensorhoogte klinkt wat vreemd en je kan je afvragen waarom hier niet hetscheidend vermogen van het objectief gebruikt wordt. Het gaat uiteindelijk om dehoeveelheid aan details die door de sensor weergegeven kunnen worden. Gebruik jede eenheid 'scheidend vermogen/sensorhoogte dan maakt het niets uit wat het sensorformaatis.

Of we een foto als scherp beleven wordt ook bepaald door het contrast. Met behulpvan een fotobewerkingsprogramma is het mogelijk het contrast te beïnvloeden en descherpte-indruk kan dan toenemen. Ook bij het verscherpen met behulp van UnsharpMask neemt het contrast, op de grensvlakken, toe. Te sterke verscherping levertniet meer details op, ruis kan toenemen en de foto kan 'brokkelig' lijken.

Hoe testen we de scherpte van een foto?
Speciale testkaarten die bevestigd zijn aan de testwand worden gefotografeerd bijverschillende diafragma's en vervolgens uitgelezen met Imatest. Van de waarden vanhet scheidend vermogen in het centrum en de gemiddelde waarde in de hoeken wordteen grafiek gemaakt. Praktijkopnamen geven ons een indruk hoe het contrast doorhet objectief weergegeven wordt.

De praktijk
Het doel van de foto met de bijbehorende gewenste kwaliteit bepaalt de eisen diegesteld moeten worden aan de camera – objectief combinatie. Aan het fotobestandvoor een poster stel je hogere eisen dan aan een fotobestandje dat op internet geplaatstwordt. Het PC scherm is niet maatgevend, zet je je scherm op 300% dan zal je altijdonscherpte tegenkomen. Als basis van onze normering is een afdruk van het formaatA3+, dat is 32 bij 48 cm. Deze is geprint met een Epson 4900 in de hoogste resolutie.De kijkafstand bedraagt 1,5 keer de diagonaal, dus 86 cm. Uit een proefopstellingmet verschillende mensen blijkt dat bij deze kijkafstand het niet nodig is een hogereresolutie te hebben dan ongeveer 1.600 lijnen/sensorhoogte. Bedenk wel dat dit ongecroptebestanden zijn. Op het moment dat je van een bestand een uitsnede gaat maken dangooi je pixels weg. Het originele fotobestand heeft bij croppen dus veel pixelsin combinatie met een goed objectief nodig.

Objectieven testen bekijken
BesteProduct test lenzen zelf, maar heeft ook een uitgebreide ranglijst van objectieven samengesteld. Daarin staan demeningen van tal van experts verwerkt.

Gebruikte bronnen:
CameraStuffReview.com